درمان بیماران رنال کولیکی Renal colic

نوشته :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) ارومیه

Dr.RAHMAT SOKHANI

اغلب اوقات برای دفع سنگ به چیزی بیشتر از اقدامات درمانی در منزل نیاز نخواهد بود. این اقدامات شامل نوشیدن مقادیر فراوان آب، مصرف داروهای مسکن و حتی‌الامکان گرفتن سنگ دفع‌شده و جمع‌آوری ادرار 24 ساعته برای بررسی سنگ از نظر نوع، ترکیب و علل زمینه‌ای تشکیل سنگ است.
اما گاهی اوقات، این اقدامات درمانی جواب نمی‌دهند و مراجعه به پزشک ضرورت پیدا می‌کند. در این مواقع، اگر پزشک معالج به امکان دفع خودبه‌خودی سنگ اعتقاد داشته و تحمل درد هم برای بیمار امکان‌پذیر باشد، باز هم همان اقدامات درمانی خانگی پیشنهاد می‌شود. اما اگر درد خیلی شدید باشد، احتمالاً سنگ، مجرای ادراری بیمار را مسدود کرده یا این‌که سنگ با یک عفونت ادراری همزمان شده است. در چنین شرایطی، احتمالاً پزشک گزینه‌‌های طبی را برای حل مشکل توصیه می‌کند.

این گزینه‌ها عبارتند از:
ضد درد: استفاده از داروهای ضد دردی که نیاز به نسخه پزشک ندارد؛ مانند، داروهای ضد التهابی غیر استرییدی نظیر ایبوپروفن و دیکلوفناک که ممکن است درد را تسکین دهند. در صورت نیاز ممکن است پزشک معالج تصمیم به تجویز داروهای ضد درد قوی‌تری بگیرد.
نوشیدن آب فراوان: در ساعات بیداری هر ساعت یک لیوان آب بنوشید، چراکه شما نیازمند نوشیدن مقادیری بیش از حد معمولِ 8 تا 10 لیوان آب در روز هستید. اما اگر به بیماری‌های کلیوی، قلبی یا کبدی مبتلا هستید یا اگر به هر دلیل دیگری با محدودیت مصرف آب مواجهید، قبل از افزایش مصرف مایعات با پزشکتان مشورت کنید. از مصرف نوشابه‌های گازدار و آب برخی میوه‌ها (به ویژه گریپ‌فروت) و غذاهای حاوی اگزالات فراوان پرهیز نمایید.
جمع‌آوری سنگ و ادرار: ممکن است پزشک معالجتان بخواهد برای آزمایش سنگ‌های دفعی و تعیین نوع و ترکیب آن‌ها به جمع‌آوری سنگ اقدام کند. شما می‌توانید با استفاده از یک صافی، سنگ‌ها و حتی شن‌های دفع‌شده از کلیه را جمع‌آوری کنید. راه دیگرش، جمع‌آوری ادرار در یک ظرف و جمع‌آوری سنگ‌ها از داخل آن است. بهتر است برای گرفتن سنگ‌ها تا 3 روز از زمان پایان درد به این کار ادامه دهید.

درمان بیماران رنال کولیکی که مقاوم به درمانهای سرپایی هستند :
در این حالت که احتمالاً به علت انسداد مجرای ادراری بر اثر سنگ یا به علت همراهی سنگ با عفونت ادراری روی داده است، گزینه‌های زیر پیش رو خواهند بود:
سنگ‌شکن: سنگ‌شکن از امواج صوتی استفاده می‌کند که به راحتی از بافت‌های بدن می‌گذرد و دارای قدرت کافی برای شکستن سنگ کلیه است. در این روش، سنگ‌ها به قطعات ریز شکسته و همراه با ادرار از مجاری ادراری دفع می‌شوند. این امواج بی‌خطرند و بیمار، آن‌ها را حس نمی‌کند، اما از آن‌جا که تولید هر موج با صدای بلندی همراه است، برای محافظت از گوش‌های بیمار از گوشی استفاده می‌شود. از عوارض این روش می‌توان به وجود خون در ادرار، کبودی پشت و شکم و احساس ناراحتی در زمان عبور سنگ‌های شکسته شده از مجاری ادراری اشاره کرد. علاوه بر آن، ممکن است سنگ‌ها در مرحله اول به طور کامل خرد نشوند که در این صورت، باید مجدداً از دستگاه سنگ‌شکن یا از سایر روش‌های خارج کردن سنگ که توضیح داده خواهد شد، استفاده کرد.
شاید بتوان گفت که این روش جزء عمومی‌ترین روش‌های درمان طبی سنگ‌های کلیه است. استفاده از این روش در مواردی که سنگ کلیه خیلی بزرگ باشد، کارگشا نخواهد بود.
خارج کردن یا خرد کردن سنگ از طریق پوست: اگر سنگ‌شکن کارساز نباشد یا سنگ خیلی بزرگ باشد، از این روش استفاده می‌شود. در این روش، لوله نازکی به نام نفروسکوپ از طریق برش کوچکی که در ناحیه پشت بیمار ایجاد شده وارد کلیه می‌شود. سپس با استفاده از آن، سنگ را خارج (لیتوتومی) یا آن را خرد می‌کنند و سپس خارج می‌سازند (لیتوتریپسی).
یوتروسکوپی: جراح در این روش، لوله تلسکوپ نازکی را به نام یوتروسکوپ از طریق مجرای ادراری به محل استقرار سنگ هدایت می‌کند و می‌کوشد تا با بهره‌گیری از این ابزار دقیق، سنگ را به طور کامل خارج سازد یا برای راحتی کار، ابتدا آن را با استفاده از امواج فراصوت، لیزر یا تکنیک الکتروهیدرولیک بشکند و سپس خارج کند. گاهی ممکن است بیمار، نیازمند استفاده از لوله‌های توخالی کوچکی (موسوم به استنت حالب) باشد که در حالب جاگذاری می‌شود و آن را برای عبور ادرار و خرده‌های سنگ باز نگه می‌دارند. این کار اغلب برای درمان سنگ‌هایی به کار می‌رود که از کلیه‌ها وارد حالب شده‌اند.
جراحی باز: جراح در این روش، برشی را در پهلوی بیمار ایجاد می‌کند و از این طریق با دسترسی به کلیه‌ها اقدام به خارج ساختن سنگ یا سنگ‌ها می‌نماید. این، آخرین گزینه برای درمان سنگ‌ها است و در موارد معدودی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.com/
http://rs272.tarlog.com/

http://rs272.persiangig.com/
http://rs272.vcp.ir

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI